Αφιέρωμα Προβολών για το Μάη του '68

Η Πολιτική – Πολιτιστική Λέσχη

«Εκτός Γραμμής»

διοργανώνει αφιέρωμα προβολών με θέμα

Ο Μάης του Σινεμά / Το Σινεμά του Μάη

Η αποπνικτική ομοιομορφία της μονοκρατορίας του αμερικάνικου πολιτιστικού υποδείγματος, σήμερα περισσότερο από ποτέ, δείχνει ότι το σινεμά είναι ένας μηχανισμός μαζικής επιβολής ιδεολογίας, είτε ρητά (με ταινίες «δράσης» και προπαγάνδας υπέρ των καλών αμερικάνων στρατιωτών και μπάτσων), είτε έμμεσα (σε ταινίες που ακόμα και αν ασκούν κριτική σε πλευρές της πολιτικής τάξης, αφήνουν πάντα στο απυρόβλητο τον πυρήνα της κυρίαρχης αφήγησης για τις σχέσεις, την άσκηση της πολιτικής, τη ζωή). Δεν ήταν πάντα έτσι.

Τα χρόνια πριν και μετά τον Μάη, με κέντρο τη Γαλλία και αιτία τη γενικότερη ιδεολογική αμφισβήτηση, έγινε ένας «πόλεμος» για την κινηματογραφική και εν γένει καλλιτεχνική δημιουργία.

Οι ταινίες αυτού του μίνι αφιερώματος προσπαθούν να δώσουν μια μικρή γεύση των αποτελεσμάτων αυτού του πολέμου, σε δύο επίπεδα:

Το πρώτο επίπεδο είναι η ιστορία του Μάη, με 3 ντοκιμαντέρ που όχι μόνο «αφηγούνται» το Μάη, αλλά παίρνουν και σαφή θέση για το τι και από ποιον έγινε εκεί. Πρόκειται για έργα ιδιαίτερα επιδραστικά στα ακροατήρια της εποχής που προβλήθηκαν.

Το δεύτερο επίπεδο έχει να κάνει με τη συνειδητή προσπάθεια δημιουργίας ταινιών μυθοπλασίας που να αποφεύγουν μια διπλή παγίδα: Από τη μια να μην προσφέρουν μέσα στη σκοτεινή αίθουσα ένα καταφύγιο απόδρασης από την πραγματικότητα (το σημερινό μοναδικό πρότυπο). Από την άλλη να μην επιβάλλουν από τα πάνω έναν «εναλλακτικό», καθαρά προπαγανδιστικό λόγο στη «σωστή» κατεύθυνση, αναπαράγοντας έτσι στον καθρέφτη την προηγούμενη κατηγορία.

Όπως φαίνεται και από τις 6 ταινίες του αφιερώματος, ο κινηματογράφος μετά το Μάη προσπάθησε για μια τελευταία φορά (και από μια πλευρά, για μια σύντομη στιγμή το κατάφερε κιόλας) να αλληλεπιδράσει με το κοινό του, να συζητήσει μαζί του, στην πάντα αντιφατική και πάντα άγνωστη εκ των προτέρων κατεύθυνση αλλαγής και των δύο.

Ο Μάης του Σινεμά: 3 Ντοκιμαντέρ

Παρασκευή 21 Μαρτίου

«All power to the people!»

(Lee Lew Lee, 1967)

30 χρόνια μετά, ο απολογισμός της ανόδου και της πτώσης του σοβαρότερου αντίπαλου που γνώρισε ο ιμπεριαλισμός από τα μέσα, των Μαύρων Πανθήρων. Ακριβής ανάλυση των πολιτικών και κοινωνικών συνθηκών, καταιγιστικό μοντάζ, πολιτκός λόγος. Σπάνια ντοκουμέντα εποχής (Μάλκολμ Χ, Μ. Λ. Κινγκ), συνεντεύξεις με επιζώντες του κινήματος και πράκτορες της CIA και του FBI. Ειδική αναφορά στον Μουμία με συνέντευξη μέσα από το κελί του μελλοθάνατου.

«Μακριά από το Βιετνάμ»

(Συλλογικό, 1967)

Το 1967 μια ομάδα αριστερών σκηνοθετών (Resnais, Κlein, Lelouch, Ivens, Varda, JL Godard) που συντονίζει ο Marker, δημιουργεί ένα ριζοσπαστικό πολιτικό ντοκουμέντο, όχι τόσο αποκαλύπτοντας το έγκλημα του Βιετνάμ, όσο κατασκευάζοντας ένα ιδεολογικό όπλο αντίστασης κατά του Ιμπεριαλισμού.

Παρασκευή 28 Μαρτίου

«Το βάθος τ' ουρανού είναι κόκκινο»

(Chris Marker, 1977)

Αναμφισβήτητα το πιο βαθύ ντοκουμέντο για την κληρονομιά του Μάη. Ο Μαρκέρ συλλέγει και οργανώνει αρχειακό υλικό αποκαλύπτοντας τις ρίζες, την εξέλιξη και την επίδραση του Μάη στην περίοδο 1967-1977.

Το Σινεμά του Μάη: 6 Ταινίες

Παρασκευή 4 Απριλίου

«Weekend»

(JL Godard, 1968)

Σύμφωνα με δήλωση του σκηνοθέτη είναι η «τελευταία αστική ταινία» (του). Ένα αποκαλυπτικό, αστείο, σοβαρό, αναρχικό, μαοϊκό, όμορφο, άσχημο, ριζοσπαστικό, προφητικό και, όπως και να έχει, πάντα προκλητικά ανατρεπτικό road movie στη Γαλλία τον Απρίλη του ‘68.

Παρασκευή 11 Απριλίου

«If...»

(Lindsay Anderson, 1968)

Μια (φανταστική) αιματηρή εξέγερση σε ένα αυστηρό Βρετανικό σχολείο. Το έργο που ξεκίνησε το Βρετανικό free cinema (και έκανε γνωστό τον Malcolm Mc Dowell), διηγείται τη βαθιά κρίση των Ιδεολογικών μηχανισμών που σηματοδότησε ο Μάης σε όλο το καπιταλιστικό κέντρο. Μότο της: «Ποια πλευρά θα διαλέξεις;»

Παρασκευή 18 Απριλίου

«Tout va Bien»

(JL Godard + ομάδα Vertov, 1972)

Δεν είναι περίεργη η σιωπή της κριτικής για αυτή την ταινία του αγαπημένου της παιδιού. Ταινίες του σκοτεινές και δυσερμήνευτες αντιμετωπίζονται ως αριστουργήματα, γι' αυτήν όμως, στην καλύτερη περίπτωση, μόνο συγκαταβατική σιωπή: «είναι της μαοϊκής του περιόδου». Η πιο «βατή» του ταινία, είναι μια Μπρεχτική αποτίμηση της άκρας αριστεράς, της επανάστασης και της αλλαγής στις ανθρώπινες σχέσεις, 4 χρόνια μετά τον Μάη. Το αριστούργημα του αριστερισμού (με την έννοια του Μάη), μια ταινία που δεν φοβάται να πει κακές λέξεις όπως «συνδικάτο», «διαδήλωση» ή «πάλη των τάξεων». Με την Τζέην Φόντα και τον Υβ Μοντάν να (μην) παίζουν τους εαυτούς τους.

Παρασκευή 9 Μαΐου:

«Zabriskie Point»

(M. Antonioni, 1970)

Τα αμερικάνικα sixties μέσα από τα μάτια του μοντερνιστή ανατόμου της Ιταλικής αστικής τάξης: ναρκωτικά, σεξουαλική απελευθέρωση, νεφελώδης «αμφισβήτηση» σε ένα αντιφατικό (πώς αλλιώς;) ντοκουμέντο μιας εποχής, αινιγματικό και με εικόνες που καμιά φορά κόβουν την ανάσα με την ομορφιά τους.

Παρασκευή 16 Μαΐου

«Allosanfan»

(Αφοι Ταβιάνι, 1973)

Ποιος θα κάνει την επανάσταση και πότε είναι η κατάλληλη στιγμή; Ένα πικρό, προφητικό σχόλιο για το κράτος, την προδοσία, την ιστορία, την επανάσταση. Ο Φούλβιο (Μ. Μαστρογιάνι), αριστοκράτης και επαναστάτης στην Ιταλία του 19ου αι., πριν το Ριζορτσιμέντο, προσπαθεί να ξεφύγει από την παράνομη επαναστατική γκρούπα της οποίας είναι ηγετικό στέλεχος, μπλέκοντας όλο και πιο βαθιά σε αυτήν.

Πέμπτη 22 Μαΐου

«Ο Κομφορμιστής»

(Μ. Μπερτολούτσι, 1970)

Αν και η ταινία αναφέρεται στον τρόπο λειτουργίας του φασισμού τη δεκαετία του ‘30, ενσωματώνει όσο λίγες το κριτικό πνεύμα του Μάη. Η ανατροπή όλων των συμβατικών ερμηνειών (σημαντικών για την ομαλή λειτουργία του μεταφασιστικού Ιταλικού κράτους), η σύμφυση μαρξιστικής ανάλυσης και ψυχανάλυσης (ιδιαίτερα προσφιλούς στον κομμουνιστή Μπερτολούτσι), μαζί με την αισθητική αρτιότητα, την μετατρέπουν σε ένα από τα κινηματογραφικά ορόσημα της εποχής.

Όλες οι προβολές είναι προγραμματισμένες για τις 8.30μμ